Artur Skrzypaszek to były zawodnik Polaru Wroclaw, a dziś trener młodzieży zafascynowany angielską piłką nożną. W ojczyźnie futbolu spędził aż 10 lat pracując jako nauczyciel i trener młodych piłkarzy i piłkarek. Obecnie swoje doświadczenia i wiedzę, za pośrednictwem Fundacji CoachProTeam, chce przeszczepiać na polski grunt. W tym celu już od kilku lat organizuje kursy i szkolenia z udziałem angielskich trenerów oraz wyjazdy do najlepszych angielskich akademii piłkarskich. W obszernym wywiadzie opowiedział nam o swojej działaności oraz planach, których zakłócić nie jest w stanie nawet pandemia coronavirusa.
Skąd pomysł na projekt CoachProTeam ?
Artur Skrzypaszek: – Liga angielska oraz reprezentacja Anglii zawsze była na ustach całego świata. Nie inaczej było w moim przypadku. Zaraz po studiach na AWF Wrocław wyjechałem do Anglii. Po okresie adaptacji i nabycia pewności siebie min. przełamanie bariera językowa udało się znaleźć pracę jako asystent nauczyciela wf w Stratford upon Avon school – rodzinnym mieście Williama Szekspira. Przez rok miałem okazję poznać wielu nauczycieli i trenerów na różnego rodzaju turniejach, zawodach. Najbardziej utknął mi wyjazd z dziewczynami U13 na finałowy turniej zwany Premier School Tournament w 2013 roku, gdzie nasza szkoła wygrała etap wojewódzki. Turniej finałowy graliśmy jako Aston Villa – każdy klub PL był odpowiedzialny za zwycięzcę ze swojego regionu. Finały odbywały się na głównej płycie na Anfield Road przy obecności Hendersona oraz Lukasa (zawodników Liverpool FC), a mecze sędziowali panowie z Premier League np. Phil Dowd, Lee Mason, Kevin Friend, Chris Foy. Po roku postanowiłem spróbować sił jako samodzielny nauczyciel i znalazłem pracę znalazłem w Birmingham, najpierw w Park View Academy a później już na dłużej w Washwood Heath Academy. Kontakty wśród nauczycieli pomogły mi trafić w środowisko piłkarskie. Dzieląc pracę w szkole pracowałem w półamatorskiej drużynie seniorów – Studley F.C. Dziewiąty poziom rozgrywek jako trener (było nas trzech trenerów plus manager zespołu). Z miesiąca na miesiąc kontakty się poszerzały. Kolejnymi klubami w których pracowałem to Coventry Plumbing F.C. (seniorzy) oraz Soccer Rokz Coventry szkółka piłkarska dzieci U4 – U8. W Wielkiej Brytanii jest możliwość dostania się na uczelnie wyższą kierunek np. Sport Science, Coaching, pisząc maturę z wychowania fizycznego a dokładniej ze Sportu (BTEC Sport). Bardzo powszechne w profesjonalnych akademiach piłkarskich, gdzie chłopcy trenują oraz uczą się w klubach, ale również dla chłopców którym w wieku 16 lat podziękowali z akademiach piłkarskich z różnych względów, lecz dalej pragną grać w piłkę nożna oraz się kształcić w sektorze sportowym. Dla tych drugich jest opcja grania i uczenia się na poziomie lokalnym (wojewódzkim). Będąc częścią środowiska nauczycielsko-trenerskiego budowałem silne relacje z osobami w różnych organizacjach min w akademiach piłkarskich. Liczne rozmowy i wykłady z trenerami, koordynatorami przekonały mnie do wizji jaką niesie ze sobą Angielskie podejście do piłki nożnej a przede wszystkim do edukacji oraz szkolenia. Po 10 latach mieszkając w Coventry (stałem się nawet kibicem Coventry City) wróciłem do Polski z dużą ilością kontaktów, wiedzą oraz motywacją do tego aby przekazywać w wszelaki sposób wszystko co z sobą niesie English Football – Angielski project England DNA jest spójnym fundamentem edukacji oraz szkolenia na całej płaszczyźnie footballu angielskiego. Wytyczona ścieżka, wpajane wartości, metody przez F.A angielski związek piłki nożnej są wprowadzane na każdym poziomie szkolenia – od lokalnych Grassroots aż po reprezentację Garetha Southgata.
Czego wartościowego nauczyłeś się od Anglików?
– W każdym kraju jest inna kultura, ludzie inaczej reagują, są inne wartości nie inaczej jest w środowisku trenerskim/nauczycielskim.Jedną z wielu rzeczy jaką wyniosłem od trenerów z Anglii a przede wszystkim od przyjaciela Roba Williamsa jest to, że nie ma złych filozofii szkolenia, nie ma zaplanowanych złych jednostek treningowych, nie ma złego stylu gry słowo ZŁY zamieniam na INNY. To że ktoś pracuje, myśli, mówi inaczej od naszych poglądów nie znaczy że robi coś źle. Najważniejsze jest to żeby każdy z trenerów potrafił słuchać i wybierał z każdej możliwej okazji elementy, które będą pasowały do jego poglądów i wizji. Celowo podałem powyższy przykład, chciałem pokazać jak podchodzą do dzielenia się wiedzą trenerzy w UK. Otwartość oraz umiejętność słuchania to jedna z największych wartość jaka zrobiła na mnie wrażenie. Pracując w Anglii jako trener i nauczyciel przy rozmowach z trenerami w różnych akademiach, w tym tych z Premier League, zawsze byłem słuchany i moje zdanie zawsze było analizowane przez ludzi, którzy grali a obecnie szkolą na bardzo wysokim poziomie. Zawsze mnie dziwiło to, że Polak z licencją UEFA B, który pracował w Polsce z juniorami (Wulkan Wrocław, Polar Wrocław) jest partnerem do rozmów o metodach szkolenia na najwyższym poziomie na świecie. Czasami w polsce można się spotkać z trenerami, którzy nie chcą słuchać młodych mniej doświadczonych trenerów a w Anglii byłem pozytywnie zaskoczony. Ponadto przez lata spędzone w Anglii (2009-2019) cały czas przewijała się nazwa England DNA. Studiowałem każdy punkt znajdujący się w tym znakomitym projekcie. Bliski kontakt z trenerami grassroots oraz w akademiach, utwierdził mnie,że praktyka idzie w parze z teorią. Cała ta sytuacja otworzyła mi oczy na pracę jako trener z czego się niezmiernie cieszę.
Możesz pokrótce przybliżyć idee England DNA?
– Pod koniec 2014 roku ówczesny trener reprezentacji Anglii U21 Gareth Southgate, dyrektor ds. rozwoju talentów – Dan Ashworth, Szef ds. rozwoju zawodników oraz trenerów – Matt Crocker przedstawili długoterminowy plan dla rozwoju angielskiej piłki zwany England DNA.
Składa się on z Pięciu głównych filarów; Who we Are KIM JESTEŚMY (filar zakłada kulturę zespołową pasująca do kultury, wartości i tradycji w Anglii, opartą na jasnych wartościach i przekonaniach. Ktokolwiek zakłada koszulkę reprezentacji Anglii, powinien być konsekwentnym w sposobie pracy i zachowania) – How we Play – STYL W JAKIM GRAMY (Sposób, styl wszystkich reprezentacji Anglii, będzie najsilniejszym przykładem
England DNA. Konsekwentny styl gry oparty na filozofii gry England DNA – The Future England Player „PRZYSZŁY REPREZENTANT ANGLII” (zakłada rozwój zawodnika w 4 aspektach rozwoju: techniczno- taktyczny, fizyczny, psychologiczny, społeczny) – How We Coach „JAK TRENUJEMY” (Sztab trenerski reprezentacji Anglii użyje jasnej i spójnej metodologii, aby rozwijać przyszłe pokolenia piłkarzy reprezentacji Anglii) – How We Support „JAK WSPIERAMY” ( Wspieranie poprzez szereg specjalistów w dziedzinie medycyny, naukowców, analityków oraz psychologów. Współpraca ze sztabem trenerskim, aby zwiększyć skuteczność treningu i ulepszyć rozwój poszczególnych zawodników, zespołów. Dzisiaj mija 7 rok od wdrożenia w życie tego fantastycznego projektu i możemy stwierdzić, iż jest to system, który pokazuje nam swoje owoce. Piłka angielska zmieniła swój styl, młodzieżowe reprezentacje osiągają sukcesy w każdej kategorii, ilość bardzo młodych zawodników w pierwszej reprezentacji. Kluczem aby to osiągnąć była spójność całego systemu oraz zarażenie/przekonanie całego środowiska piłkarskiego w kraju. Cała Anglia podąża kierunkiem który wyznacza England DNA. Tak jak już wspominałem, od Footballu na poziomie Grassroots aż do pierwszej reprezentacji są przekazywane te same wartości. Z powodu pandemii The FA zmodyfikowało cele, pierwotnie założyli iż do 2022 osiągną międzynarodowy sukces. Dodatkowy projekt “Time for Change” zakłada sukcesy do roku 2024
Jakie projekty udało się zrealizować w ramach Fundacji CoachProTeam?
– Po przyjeździe do Polski grzechem byłoby nie wykorzystać kontaktów oraz wiedzy jakie nabyłem przez 10 lat. Fascynacja angielską piłką plus znajomość od podszewki angielskiego systemu edukacji oraz szkolenia a przede wszystkim znajomość kompetentnych ludzi, inspirowało mnie do przekazywania tego wszystkiego dla polskich trenerów. Po powrocie do kraju udało mi się zorganizować tygodniowy wyjazd dla trenerów ze szkółki piłkarskiej APN Talent Trzebnica, w której obecnie pracuję jako trener oraz członek zarządu. Pobyt okazał się strzałem w dziesiątkę, koledzy bardzo pozytywnie odebrali wyjazd. Wizyty szkoleniowe w Coventry City, Walsall F.c oraz udział w meczu Coventry City vs Peterborough United do dzisiaj są chętnie wspominane. Po tym wyjeździe stwierdziłem, iż większe grono trenerów powinno skorzystać z kierunku rozwoju jakim oferuje „English Football”. W tym celu zorganizowałem CoachProConference we Wrocławiu na obiektach AWF gdzie prowadzącymi byli Rob Williams (Shrewsbury Town), Duane Allen (Walsall F.C) oraz polscy trenerzy Coerver Coaching – Tomek Spyra oraz Krystian Lamberski. Ilość trenerów dopisała i motywacja rosła. Koledzy z Anglii oprócz wykładów mieli okazje spotkać się na AWF z dr M. Konefałem oraz dr P. Chmurą a także zobaczyć obiekty naszej wrocławskiej uczelni. Wizytowali również akademię Śląska Wrocław, gdzie porozmawiali z trenerem Tadeuszem Pawłowskim oraz Tomkiem Horwatem. Dużo dobrego słowa usłyszałem na temat Polski co jeszcze mocniej zbudowało nasze relacje. Po udanej konferencji wraz z przyjacielem Ian Clark jako CoachProTeam spędziliśmy parę dni na wizytach w Wolverhampton Wanderers Academy oraz w University of Wolverhampton. Był to kolejny bodziec do tego aby dzielić się doświadczeniami oraz pokazywać tak fantastyczne miejsca kolegom po fachu. Szczególnie bardzo wartościowe było spotkanie z Martinem Harrisonem – ówczesnym wykładowcą kierunek “Football Coaching” na uczelni oraz ekspert z ramienia The FA (Talent ID) obecnie pełni funkcję dyrektora technicznego w Manchester City Academy Girls.
Kolejnym projektem pt. CoachProTeam był wyjazd trenerów z różnych część Polski do takich klubów jak West Bromwich Albion, Liverpool FC , Walsall FC, Shrewsbury Town, oraz uczestnictwo w meczu Manchaster City vs Crystal Palace. Dodatkowo trenerzy zwiedzili St. Georges Park – bazę szkolenia dla wszystkich reprezentacji Anglii wraz z pierwszą reprezentacją. Jest to baza gdzie po wejściu czuje się ducha footballu – ducha “Three Lions” Znakomite miejsce nie tylko ze względu na dostęp do najwyższej jakości boisk, hal, sektora odnowy biologicznej oraz wszystkich narzędzi do treningu motorycznego. ale przede wszystkim poczucia tego, że ktokolwiek przekracza bramę wjazdową wchodzi do miejsca gdzie wszystko i wszędzie jest podporządkowane jednej idei czyli dla dobra angielskiej piłki. “Football is coming home”. Opinie trenerów są najlepszym feedbackiem także miło nam było słyszeć takie słowa jak: “wyjazd życia”, “ praca trenera w Anglii to marzenie” “totalna profeska”. Po styczniowym wyjeździe w 2020 roku oraz relacjach w social media, opiniach trenerów mieliśmy grono zapytań odnośnie kolejnej wyprawy na wyspy brytyjskie.
Na kwiecień zaplanowaliśmy wyjazd, który wyglądał następująco:
League Two – WALSALL F.C (Academy Cat3)
League One SHREWSBURY TOWN (Academy Cat3)
Championship BIRMINGHAM CITY F.C (Academy Cat2)
Premier League ASTON VILLA (Academy Cat1 )
Mecz Premier League Man Utd vs Southampton
Wizyta w St. Georges Park (The F.A traning ground)
Warsztaty szkoleniowe z trenerami The FA – “Player Profiles”
Rok 2020 zapowiadał się bardzo obiecująco CoachProTeam po kwietniowym stażu w czerwcu mieliśmy zaplanowaną konferencję w 2 miastach – Wrocław oraz Warszawa. Niestety, wszystko trzeba było odwołać ze względu na COVID. Ze względu na ograniczenia ale przede wszystkim na brak możliwości latania jako CoachProTeam byliśmy zmuszeni przejść na inną formę przekazywania wiedzy od specjalisków z Wielkiej Brytaniii. Jedyną możliwą formą przekazu są szkolenia online.
Przeszliśmy na tryb online co nie do końca odzwierciedla ducha angielskiego klimatu ale musimy robić to co jesteśmy w stanie. Podczas pandemii zrealizowaliśmy serię ogólno dostępnych szkoleń jak również szkoleń dla
Akademii Piłki Nożnej Talent Trzebnica gdzie obecnie pracuję.
Seria szkoleń jakie przeprowadziliśmy w trybie online:
Wrzesień 2020: Ben King – koordynator U12-U16 w Walsall F.C Academy – “Analiza jak narzędzie wspomagające rozwój indywidualny zawodnika”
Listopad 2020: Stuart English – szef szkolenia/asystent managera w Birmingham City Academy “Szkolenie-Etapy rozwoju zawodnika na przykładzie Birmingham City”
Styczeń 2021: Rob Williams – szef szkolenia w Shrewsbury Town Academy “Małe gry, fazy gry, trening techniczny, trening pozycyjny – elementy praktyczne w pracy trenera”
Styczeń 2021: Tony Taylor – scout dla klubów Premier League w środkowej Anglii oraz odpowiedzialny za rekrutację z młodzieżowych reprezentacji Belgii i Ukrainy – “What is talent”
Styczeń 2021: Tony Elliot – ekspert w dziedzinie szkolenia bramkarzy. Edukator w angielskim związku piłki nożnej, Trener bramkarzy w Birmingham City womens “A Modern Approach to Goalkeeping”
Marzec 2021: Paweł Guziejko – założyciel PavFunballAcademy/trener U11 Norwich City “Psychologiczne i społeczne potrzeby dzieci a planowanie treningu”
Co planujecie jako CoachProTeam?
– Wszystkiego czego doświadczyłem oraz w dalszym ciągu doświadczam w Anglii utwierdza mnie w tym, iż praca trenera/nauczyciela/pedagoga musi zaczynać się u podstaw. Trener to nie osoba która zna się tylko na elementach piłkarskich, CECHY DOBREGO CZŁOWIEKA + UMIEJĘTNOŚCI MIĘKKIE + WIEDZA NA TEMAT SZKOLENIA/NAUCZANIA/TRENINGU = KOMPLETNY TRENER/NAUCZYCIEL + młode pokolenie sportowców gdzie poprzez wpajanie wartości stają się kolejną dobrą generacją ludzi. I tak w kółko. Jest bardzo dużo czynników, które wpływają na jakość pracy trenera. Moim marzeniem jest zarazić wszystkich trenerów pracujących z młodzieżą angielskim systemem. W tym celu razem z grupą kompetentnych ludzi stworzyłem program kursu HowWeCoach, który na dniach ukaże się w naszej ofercie. Jest on stworzony na podstawie filozofii angielskiego związku Piłki nożnej pod nazwą “ENGLAND DNA”. Będzie on prowadzony przez angielskich trenerów edukatorów/mentorów – praktyków w postaci 9 webinarów oraz zakończony tygodniowym stażem podsumowującym całą wiedzę teoretyczną która będzie przełożona na klubowe realia. Mamy wiele planów, które z realizacją musimy poczekać. Pracując w wielu placówkach edukacyjnych oraz sportowych w Anglii fascynowało mnie to, iż chłopcy U16-U18, którzy kochają football mają szansę treningu oraz zdania matury ze sportu, co otwiera im drogę na studia. W tym celu w Anglii powstają 2-letnie kursy (odpowiednik liceum). Są dwa rodzaje kursów jeden jest skierowany dla chłopców w profesjonalnych akademiach np. Man Utd, West Bromwich, Shrewsbury Town gdzie uczęszczają najzdolniejsi zawodnicy, drugi zaś skierowany dla chłopców, z którymi nie przedłużyli kontraktu i nie znaleźli miejsca profesjonalnych akademiach taki kurs oferuje np. Strachan Football Foundation w Rugby (iniciator – Gordon Strachan), FUTURE PRO ACADEMY w Warwick W obydwu przypadkach struktura edukacji jest bardzo podobna. Kolejny projekt, który chcemy wprowadzić na polski rynek to przygotowywanie młodych sportowców/piłkarzy aby w wieku 16 lat mieli ułatwioną drogę do grania oraz uczenia się na wyspach. Projekt polegać będzie na regularnych tygodniowych wyjazdach do angielskich akademii (2 x w roku) będąc częścią konkretnej grupy treningowej, Uczestniczyć w całym mikrocyklu treningowym, “zostawić po sobie ślad “ np. parametry motoryczne zapisane w bazie danych akademii powtarzać to do 16 roku życia dodatkowo nauczać języka angielska aby nie był on barierą przy edukacji w Anglii. Ponadto prowadzenie takich chłopców indywidualnie w Polsce – CoachProTeam-Football Mentoring. Program, gdzie chłopcy będą mieli stały kontakt z CoachProTeam np. postaci psychologa, trenera mentora. Natomiast cały cykl pracy trenera chcemy przedstawić w kursie HowWeCoach gdzie angielscy trenerzy mentorzy edukatorzy na podstawie Angielskiej wizji England DNA za pośrednictwem CoachProTeam przedstawią dla trenerów w PL Fundament pracy trenera – Tożsamość trenera Praca trenera/ nauczyciela – zaczyna się u podstaw, potrzebuje fundamentu do którego będzie się odnosił przy wyborach jakie stoją podczas kariery, dlatego na wstępie powinien wyznaczyć ramy swojej ścieżki aby nie zbaczać z drogi którą sobie obierze, do której jesteśmy najlepiej przygotowani jako człowiek, nie próbujmy być kimś kim nie jesteśmy. Każdy trener/nauczyciel jest wyjątkową jednostką, która posiada unikalne pomysły, posiada wyjątkowe predyspozycje jest “nie do podrobienia”. Przekażemy cały etap rozwoju od planowania, poprzez działania, podsumowanie/refleksje i wyznaczenie indywidualnego planu dla trenerów. Na przykładzie filozofii The FA, angielskich akademii oraz praktycznej wiedzy ekspertów footballu oraz edukacji z Anglii. Dzięki dotychczasowym projektom organizowanym przez Fundację #COACHPROTEAM grono trenerów mogło się dowiedzieć jaką wartość niesie ze sobą angielskie szkolenie w piłce nożnej. Kurs, który oferujemy nawiązać można do Wielkiego Obrazu – BIG PICTURE BIG PICTURE – Widzimy wielki obraz który został podzielony na 3000 puzzli, każdy puzzel układamy mając przed sobą duży obraz który widzieliśmy na wstępie. CoachProTeam – HowWeCoach ma celu pokzać każdemy trenerowi – BIG PICTURE i pomagać w układaniu puzzli dzięki temu każdy puzzel łatwiej nam będzie ulokować w całym obrazie – całokształcie pracy trenera/nauczyciela.
Projekt składa się z 4-modułowego kursu
- PLAN (5 szkoleń – Ogólne zasady planowania , Planowanie w praktyce, Planowanie
strategii gry, Planowanie w akademiach: FOUNDATION PHASE (U9 – U12), FOUNDATION
PHASE (U9 – U12)
- DO (3 szkolenia): FOUNDATION PHASE (U9 – U12), YOUTH DEVELOPMENT PHASE
(U13 – U16), Gość specjalny
- REVIEW (1 szkolenie) – Strategia efektywnej refleksji w pracy trenera
- Coach Development PLAN (1 szkolenie- indywidualny podejscie) oraz STAŻ TRENERSKI (1 tydzień) w angielskiej akademii, który podsumuje całą nabytą
wiedzę z praktycznego punktu widzenia.
